Public health
Richard Daniëls, arts-onderzoeker bij AmsterdamUMC (VUmc, AMC), houdt in zijn promotie-onderzoek zich bezig met welke factoren (socio-demografisch, persoonlijk en werk-gerelateerd, ziekte-specifiek) de arbeidsparticipatie en -belastbaarheid van mensen met een visuele beperking beïnvloeden.
Financiering
Bartimeus Fonds, Stichting Blindenhulp, KCVG
Periode
2020-2026
Eye Work Inventory
arbeidsmogelijkheden beter in zicht
Waarom doen we deze studie?
Een visuele beperking heeft grote psychosociale gevolgen, ook voor deelname aan werk. Zelfs in welvarende landen is het aandeel werkenden met een visuele beperking laag. In Nederland werkt 36.8% van de mensen met een visuele beperking, tegenover 67.1% in de algemene beroepsbevolking. Vergeleken met andere beperkingen is de arbeidsparticipatie eveneens lager. Uit eerdere Nivel-onderzoeken (2018–2020) blijkt dat ruim 40% van de mensen met een visueel beperking belemmeringen ervaart met werk en opleiding. Veel mensen hebben moeite om werk te krijgen of te behouden en werken geregeld onder hun opleidings- of vaardigheidsniveau. Werkloosheid of werk onder niveau vergroot de afhankelijkheid en tast het zelfvertrouwen aan.
Verlies van arbeidsproductiviteit leidt bovendien tot hoge maatschappelijke kosten. De verwachting is dat het aantal mensen met een visuele beperking in de werkende leeftijd toeneemt, door een hogere AOW-leeftijd, meer oogheelkundige comorbiditeit (overgewicht, diabetes, hypertensie) en veranderende leefstijl- en omgevingsfactoren (meer nabijwerk).
Wat is het doel?
In dit project onderzoeken we welke factoren invloed hebben op de werkdeelname en het werkvermogen van mensen met een visuele beperking. Zo helpen we mensen met een visuele beperkingen en arbeidsprofessionals met betere kennis en strategieën, inclusief een praktische tool (‘EyeWork Inventory’) voor het beter in kaart brengen van de werkbelastbaarheid van mensen met een visuele beperking. Uiteindelijk willen we de kansen op werk en re-integratie voor deze groep beter in beeld brengen en positief beïnvloeden.
Hoe voeren we dit project uit?
We voerden eerder een kwalitatieve studie (focusgroep-interviews) bij arbeidsprofessionals (bij UWV), waaruit blijkt dat de bepaling van arbeidsbelastbaarheid bij mensen met een visuele beperking als complex ervaren wordt. Zij noemden meerdere knelpunten : 1) uitvoeren en interpreteren van onderzoek (anamnese, lichamelijk onderzoek, informatie oogarts/revalidatie-instelling); 2) wegen van gegevens op consistentie en plausibiliteit en kwantificeren van invloed op de arbeidsbelastbaarheid; 3) vertaling en beschrijving naar duidelijke arbeidsbeperkingen en –mogelijkheden.
Als basis voor onderzoek naar meer inzicht in beïnvloedende factoren voor werkparticipatie en -belastbaarheid bij visueel beperkten, is het vanuit wetenschappelijk oogpunt van belang om eerst nauwgezet na te gaan wat de bestaande kennis hierover is. In onze internationale literatuurstudie met meta-analyses blijkt dat o.a. opleidingsniveau, geslacht en ernst van slechtziendheid samenhangen met de kans op betaald werk.
In de recent gepubliceerde VIPP@Work-studie brachten we via concept mapping in kaart welke factoren het meest relevant zijn voor (zelfstandige) arbeidsparticipatie en welke aanvullende factoren nog niet in de literatuur stonden. We betrokken zowel het perspectief van mensen met een visuele beperking als van professionals. De studie is internationaal, met onderzoekers en deelnemers uit Nederland en Zwitserland. De resultaten geven een beter begrip van factoren die samenhangen met arbeidsparticipatie en vormen een basis voor het ontwikkelen van een praktische beslishulp voor arbeidsprofessionals over belastbaarheid.
In een andere deelstudie onderzochten we de herstelbehoefte na werk (Need for Recovery, NFR) bij mensen met een visuele beperking. Eerder onderzoek laat zien dat de herstelbehoefte bij werkenden met een visuele beperking groter is dan bij werkenden zonder beperking. Ons doel is om de relatie tussen visuele status en NFR beter te begrijpen en na te gaan in hoeverre verschillen worden verklaard door de visuele beperking zelf of mede door demografische en werkgerelateerde factoren. Deze studie is in afronding.
In de geplande vervolgstudies gebruiken we deze resultaten om een nieuwe patiëntgerapporteerde uitkomstmaat (PROM) te ontwikkelen: de EyeWork Inventory (EWI). Deze vragenlijst wordt door mensen met een visuele beperking ingevuld (zelf of met hulp) en richt zich vanuit een biopsychosociaal perspectief op verschillende aspecten van werkcapaciteit. De uitkomsten helpen zorgverleners het effect op werkvermogen te begrijpen en ondersteunen gerichte interventies. Bij deze vragenlijst staat de persoonlijke ervaring centraal, niet de meting door een professional.
We werken nu aan een eerste versie van de EyeWork Inventory op basis van de huidige studies. Voor validatie testen we de vragenlijst eerst op compleetheid, relevantie en begrijpelijkheid.
Promotores
Prof. dr. Ruth M.A. van Nispen, Dr. Jan Hoving





