Big data
Psycholoog Miriam Stolwijk brengt onder andere aan de hand van zorgdeclaraties in de “VIP-path-studie” factoren in kaart die bijdragen aan het al dan niet terecht komen bij de Nederlandse revalidatiezorg voor slechtziende en blinde mensen. Inzichten uit haar promotieonderzoek kunnen leiden tot het detecteren van (sub)optimale verwijspaden naar visuele revalidatie en aanbevelingen voor de praktijk.
Financiering
Novum / Koninklijke Visio
Periode
2019-2023
VIP-path studie
Waarom doen we deze studie?
In Nederland zijn er naar schatting 300.000 mensen met een ernstige visuele beperking. Een visuele beperking kan een enorme impact hebben op het dagelijks functioneren, maatschappelijke participatie en kwaliteit van leven van getroffenen. Daarnaast bestaat er een verhoogd risico op depressie, angstklachten, vallen en fracturen.
Wanneer medische zorg niet afdoende is, kunnen oogartsen (of soms ook andere medisch specialisten) volgens de richtlijn ‘visusstoornissen, revalidatie en verwijzing’ verwijzen naar visuele revalidatie bij drie landelijke expertiseorganisaties Koninklijke Visio, Bartiméus en Robert Coppes Stichting. Visuele revalidatiezorg richt zich op het omgaan met de visuele beperking, vergroting van het visueel functioneren, zelfstandigheid en participatie. Eerdere studies laten zien dat visuele revalidatie kan helpen om de kwaliteit van leven van mensen met een visuele beperking te verbeteren.
Ondanks de voordelen van zorg bij revalidatiecentra voor slechtziende en blinde mensen, komt niet iedereen daar terecht. De een heeft nog voldoende steun van de omgeving en heeft misschien nog geen extra training of begeleiding nodig, de ander is er misschien pas heel laat op gewezen terwijl hulp wel nodig is. Het is onduidelijk hoe en waarom sommige mensen wel bij visuele revalidatie terecht komen en sommigen niet.
Wat is het doel?
Het doel van de “VIP-path-studie” is om in kaart te brengen hoe en waarom sommige mensen wel bij visuele revalidatiezorg terecht komen en sommigen niet. Hiermee kunnen (sub)optimale verwijspaden die leiden naar de revalidatiezorg worden gedetecteerd en naar aanknopingspunten voor verbetering worden gezocht. Hierbij kan worden gedacht van de manier waarop patiënten worden geholpen tijdens een afspraak bij de oogarts, optometrist of revalidatie-instelling, patiënt-folders over de revalidatie-instellingen en keuzehulp voor een passende behandeling voor de patiënt.
Subdoelen zijn:
- In kaart brengen van hoe en waarom sommige mensen wel bij visuele revalidatiezorg terecht komen en sommigen niet vanuit het perspectief van zorgprofessionals en patiënten/cliënten in de oogzorg.
- In kaart brengen van voorspellers van verwijzing naar visuele revalidatie op basis van declaratiegegevens van zorgverzekeraars over de medisch specialistische (oog)zorg en visuele revalidatiezorg.
- In kaart brengen van kenmerken (zoals angst, depressie, persoonlijkheidskenmerken en acceptatie van de visuele beperking) van oogheelkundige patiënten die al dan niet leiden tot het terecht komen bij visuele revalidatie.
Hoe voeren we deze studie uit?
De ‘VIP-path-studie’ bestaat uit verschillende deelstudies, namelijk: een interviewstudie, een onderzoek op basis van declaratiegegevens van zorgverzekeraars en een vragenlijstonderzoek. Voor de verschillende deelstudies worden verschillende onderzoeksmethoden gebruikt.
Promotores
Prof.dr. Ger van Rens, Prof.dr. Ruth van Nispen
VIP-path deelstudies
Interviewstudie
Verwijzing naar visuele revalidatiezorg vanuit het perspectief van patiënten en zorgprofessionals
Met deze interviewstudie wordt beoogd om te achterhalen hoe en waarom sommige mensen wel bij visuele revalidatiezorg terecht komen en sommigen niet vanuit het perspectief van patiënten en zorgprofessionals in de oogzorg. Voor deze studie gaan wij met patiënten en zorgprofessionals (zoals oogartsen en optometristen) praten. Tijdens (telefonische) interviews worden er vragen gesteld over de gesprekken tussen patiënt en zorgverlener(s), informatievoorziening rondom Koninklijke Visio en Bartiméus en indien van toepassing de redenen van patiënten om wel of geen ondersteuning bij Koninklijke Visio of Bartiméus te zoeken. Na afronding van de interviews, worden er focusgroepen georganiseerd om te kijken of andere patiënten en zorgprofessionals zich herkennen in de gevonden resultaten.
Vektis-studie (Big data)
Voorspellers van verwijzing naar visuele revalidatiezorg
Het doel van de Vektis-studie is om inzicht te krijgen in voorspellers van verwijzing naar visuele revalidatie van mensen met ernstige visuele beperkingen. Er wordt daarbij specifiek gekeken naar welke patiëntkenmerken, zorggebruik en context gerelateerde kenmerken al dan niet leiden tot verwijzing naar visuele revalidatiezorg.
De Vektis-studie betreft een retrospectief ‘big data’ onderzoek. Dit betekent dat met grote hoeveelheden gegevens (big data) wordt gewerkt en er terug wordt gekeken in de tijd (retrospectief). Voor dit onderzoek worden declaratiegegevens van de Nederlandse zorgverzekeraars over de medisch specialistische ((oog)zorg)) en visuele revalidatiezorg opgevraagd bij Vektis. Vektis is een bedrijf dat onder andere declaratiegegevens van alle Nederlandse zorgverzekeraars verzamelt. Voor dit onderzoek zijn gegevens van alle mensen verzameld die behandeld zijn in de jaren 2015 t/m 2018 voor visuele revalidatiezorg. Daarnaast zijn gegevens verzameld van mensen die in dezelfde periode zijn behandeld in het ziekenhuis bij de oogarts (niet parallel aan visuele revalidatiezorg). Hieronder vallen alle mensen met maculadegeneratie, glaucoom en diabetische retinopathie of andere diagnoses die veel voorkomen in de doelgroep. Op basis van de zorgdeclaraties wordt in kaart gebracht welke patiëntkenmerken, zorggebruik en context gerelateerde kenmerken al dan niet leiden tot verwijzing naar visuele revalidatiezorg.
Vragenlijstonderzoek
Patiëntkenmerken die leiden naar visuele revalidatiezorg
Het doel van dit vragenlijstonderzoek is om in kaart te brengen welke kenmerken van oogheelkundige patiënten al dan niet leiden tot terecht komen bij visuele revalidatiezorg. Daarbij wordt specifiek gekeken naar kenmerken zoals angst, depressie, persoonlijkheidskenmerken en acceptatie van de visuele beperking. Voor dit onderzoek worden gevalideerde vragenlijsten afgenomen bij 300 oogheelkundige patiënten die al dan niet zijn verwezen en/of al dan niet gebruik maken van visuele revalidatiezorg. Met de vragenlijsten worden kenmerken zoals angst, depressie, persoonlijkheidskenmerken en acceptatie van de visuele beperking bij de oogheelkundige patiënten geïnventariseerd. Vervolgens wordt gekeken welke kenmerken al dan niet leiden tot het terecht komen bij visuele revalidatiezorg.