Stepped Care 18+ voor somberheid en angst

Stepped Care 18+ voor somberheid en angst

Waarom doen we deze studie?
Uit eerder onderzoek weten we dat ongeveer één op de drie (jong)volwassenen met een visuele beperking subklinische klachten van depressie en/of angst ervaart; minstens twee keer zo vaak als in de algemene bevolking. Deze mentale klachten kunnen leiden tot grote beperkingen in sociaal, emotioneel en lichamelijk functioneren en zijn de belangrijkste oorzaak voor het ontwikkelen van een daadwerkelijke depressie en/of angststoornis, met een hoge ziektelast en maatschappelijke kosten.

Voor visueel beperkte oudere volwassenen (50+) met subklinische depressie- en/of angstklachten is stepped-care beschikbaar binnen revalidatie-/zorginstellingen voor blinden en slechtzienden (Visio, Bartiméus en de Robert Coppes Stichting). Deze interventie is specifiek ontwikkeld voor de doelgroep en bestaat uit vier laagdrempelige zorgstappen waarin de ondersteuning steeds intensiever wordt: 1) periode van waakzaam aanzien (inclusief psycho-educatie), 2) begeleide zelfhulp ‘Blik op je Dip’ gebaseerd op cognitieve gedragstherapie, 3) gesprekken op basis van ‘Problem Solving Treatment’ (PST), en 4) verwijzing voor intensievere vormen van ondersteuning. Cliënten starten met de minst intensieve vorm van hulp en gaan alleen verder naar een volgende stap als klachten onvoldoende afnemen.

Vanuit revalidatie-/zorginstellingen voor blinden en slechtzienden komt de roep om stepped-care voor visueel beperkte oudere volwassenen ook beschikbaar te stellen voor visueel beperkte (jong)volwassenen van 18 tot 50 jaar. Deze (jong)volwassenen rapporteren vaker gevoelens van eenzaamheid, hebben minder vaak vrienden en hebben een lager zelfbeeld in vergelijking met hun ziende leeftijdsgenoten. Zij ervaren beperkingen in mogelijkheden voor deelname op fysiek, sociaal, educatief en psychologisch vlak. Daarom is het belangrijk dat zij een behandeling kunnen ontvangen voor deze klachten.

Wat is het doel?
Het doel van dit project is het ontwikkelen en testen van stepped-care voor (jong)volwassenen direct in de praktijk om te komen tot implementatie van deze methode binnen revalidatie-/zorginstellingen voor blinden en slechtzienden en de polikliniek oogheelkunde.

Hoe voeren we deze studie uit?
Op basis van co-creatie binnen de onderzoekscyclus van participatief actieonderzoek wordt aangesloten bij de wensen en behoeften van alle stakeholders in het toepassen van de interventie en de mogelijkheden binnen de setting waarin de zorg geboden wordt. Een mixed-methods design zal gehanteerd worden waarbij zowel kwalitatieve als kwantitatieve data verzameld worden.

Community of practice
Een belangrijk onderdeel van het participatieve onderzoeksdesign, zijn de community of practice (CoP) bijeenkomsten waarin hulpverleners, onderzoekers en ervaringsdeskundigen bij elkaar komen om de planning en voortgang van het project te bespreken.

Conceptmapping
Om met een stepped-care programma te kunnen starten dat aansluit bij de behoeften van de doelgroep wordt de methode ‘conceptmapping’ gebruikt. Deze methode wordt gebruikt om erachter te komen welke factoren voor somberheid en angst kunnen zorgen bij (jong) volwassenen met een visuele bepekring. Deze methode bestaat onder andere uit een online brainstorm. Op basis van de resultaten zal de nieuwe stepped care interventie worden ontwikkeld.

Usability studie
De begeleide zelfhulp interventie zal online worden aangeboden om aan te sluiten bij de wensen van deze jongere doelgroep. De bruikbaarheid en toegankelijkheid zal getoetst worden door een ICT-kundige en cliënten in een zogenaamde ‘usability studie’. Deze cliënten zullen twee modules van de interventie doorlopen terwijl de onderzoeker meekijkt. Op basis van de ‘think aloud’ methode en een semigestructureerd interview zal informatie over de bruikbaarheid verzameld worden en de interventie worden aangepast/verbeterd.

Proeftuin
Gedurende 24 maanden zal een proeftuin lopen waarbij stepped-care voor (jong)volwassenen zal worden toegepast in de praktijk.

Aanvullende interviews
Aanvullend aan de informatie die wordt verzameld binnen de proeftuin, vinden semigestructureerde interviews plaats met stakeholders.

Promotores
Dr. Hilde van der Aa, Prof. Dr. Ruth van Nispen