Literatuur reviews

Door het doen van literatuuronderzoek weten we wat de stand van zaken is rond een bepaald thema. In de afgelopen jaren hebben we een aantal systematische reviews geschreven en meta-analyses gedaan. Onderwerpen zijn gerelateerd aan interventie effecten, vragenlijsten (PROMs) of comorbiditeit zoals de ervaren vermoeidheid van mensen met een visuele beperking. Hieronder vind je informatie over de verschillende reviews.

 

INTERVENTIE REVIEWS

Visuele revalidatie volwassenen

In deze Cochrane systematic review werd de evidence beschreven die er bestaat op het gebied van low vision revalidatie en het verbeteren van visus- en gezondheidsgeralateerde kwaliteit van leven en daaraan gerelateerde constructen, zoals depressie, zelfvertrouwen en adaptatie aan de visuele beperking. Meta-analyses laten de effecten zien van low vision interventies op patiënt-gerapporteerde uitkomsten en daarmee de huidige stand van zaken.

Publicatie

Visuele revalidatie ouderen

Door de vergrijzing blijven ernstige visuele beperkingen bij ouderen voorlopig een aanzienlijke maatschappelijk en sociaaleconomische uitdaging. Revalidatie voor blinden en slechtzienden leidt tot verbeterde participatie bij ouderen. Om inzicht te krijgen in de effectiviteit van interventies om de participatie van ouderen met een visuele beperking te vergroten is een update van eerdere systematische reviews uitgevoerd met een focus op observationele studie designs en ‘grijze’ literatuur. Potentiële studies zijn geïdentificeerd uit relevante databases en informatiebronnen. Tenslotte is er een wetenschapsagenda opgesteld met professionals uit de revalidatie en doelgroepvertegenwoordigers.

Publicatie

Visuele revalidatie kinderen

Visuele beperkingen bij kinderen kunnen leiden tot ontwikkelingsachterstanden, beperkingen in participatie en verminderde kwaliteit van leven. Het doel van deze systematische review was een synthese te geven van bewijs voor verschillende typen interventies die erop gericht zijn vaardigheden en gedrag te verbeteren, en die (in)direct leiden tot een verbetering in participatie en kwaliteit van leven. Via literatuurdatabases en grijze literatuur werd gezocht naar relevante artikelen. De review richtte zich op (niet-) gerandomiseerd onderzoek en observationele interventiestudies. Methodologische kwaliteit werd beoordeeld, de effecten werden samengevat in een meta-analyse en bronnen van heterogeniteit werden onderzocht.

PublicatieLees meer

Richtlijn visuele beperkingen

In 2004 publiceerde het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG) de richtlijn Verwijzing van slechtzienden en blinden, die was samengesteld o.l.v. prof. Ger van Rens in hun opdracht. Een update volgde, namelijk de richtlijn Visusstoornissen, revalidatie en verwijzing, eveneens onder redactie van prof. Ger van Rens. Deze werd in 2011 gepubliceerd door het NOG en door de WHO vertaald in het Engels. Onlangs heeft het NOG in naam van de Federatie van Medisch Specialisten wederom opdracht gegeven voor een update van de richtlijn. Dit heeft geresulteerd in de huidige publicatie (2020) die zich richt op wat volgens de huidige maatstaven de beste zorg is voor patiënten met een visuele beperking, gericht op de verwijzing en revalidatie. Dit keer hebben wij ons vooral gericht op hoofdstukken over kwetsbare ouderen en mentale gezondheid.

Publicatie

Psychologische interventies

In deze systematische review en meta-analyse is er onderzoek gedaan naar psychosociale interventies ter verbetering van de mentale gezondheid (d.w.z. depressie, angst, mentale vermoeidheid, eenzaamheid, psychologische stress en psychisch welbevinden) bij volwassenen van 18 jaar of ouder met een visuele beperking. Er is momenteel slechts beperkt bewijs voor de effectiviteit van psychosociale interventies. Er zijn meer goed opgezette onderzoeken nodig met specifieke aandacht voor interventies die zijn toegesneden op de behoeften van oudere patiënten.

Publicatie

Hoornvliestransplantaties

Deze systematische review gaat over het behandeleffect van hoornvliestransplantaties op patiënt-gerapporteerde uitkomsten, zoals kwaliteit van leven en mentale gezondheid. De mogelijk voorspellende factoren van een positief patiënt-gerapporteerde uitkomst werd beschreven aan de hand van in de 14 geïncludeerde studies. De conclusie van deze literatuurreview is dat hoornvliestransplantaties bijdragen aan een verbetering van kwaliteit van leven, echter het effect op de mentale gezondheid en participatie is slechts beperkt onderzocht.

Publicatie

 

REVIEWS IMPACT VISUELE BEPERKING

Visuele beperking en vermoeidheid

In deze systematische literatuurreview is de ervaren vermoeidheid van patiënten met een visuele beperking vergeleken met vermoeidheid van mensen die goed ziend zijn. Er is in deze review ook gekeken naar een mogelijk verband tussen vermoeidheid en de ernst van de visuele beperking.

Publicatie

Oogaandoening en slaapstoornis

Lopend onderzoek

In dit literatuuronderzoek is systematisch gezocht naar studies over slaapstoornissen bij verschillende oogaandoeningen. In een meta-analyse werd gekeken naar de prevalenties van deze slaapstoornissen voor elke oogaandoening.

Visuele beperking en arbeid

Lopend onderzoek

In deze systematische literatuurreview wordt de relatie tussen een visuele beperking en arbeidsparticipatie onderzocht, alsmede de voorspellers ervan. Er wordt speciale aandacht besteed aan kenmerken van de studies, zoals de regio waar het onderzoek heeft plaatsgevonden, maar ook het tijdsgewricht.

Lees meer

Glaucoom en cognitie

Lopend onderzoek

In deze review wordt systematisch gezocht naar het effect van glaucoom op cognitieve testen, zoals geheugentesten.

Visuele beperking en PTSS

Er is weinig bekend over de relatie tussen post traumatische stress stoornis en visuele beperkingen. Om die reden is dit literatuuronderzoek gedaan waarin artikelen over dit thema beschreven zijn.

Publicatie

 

 

REVIEWS PROMs

Participatie kinderen met beperking

In deze review is er systematisch onderzoek gedaan naar studies waarin vragenlijsten zijn ontwikkeld. Het ging specifiek om vragenlijsten die participatie beogen te meten bij kinderen en jongeren met een beperking. Het doel van deze review was om de meeteigenschappen van de vragenlijsten kritisch te beoordelen.

Publicatie

Visuele en/of gehoorbeperking

Lopend onderzoek

In dit literatuuronderzoek wordt systematisch gezocht naar vragenlijsten die de constructen informatieverwerking, communicatie, mobiliteit en energiebalans meten bij mensen die een visuele en/of gehoorbeperking hebben. De onderzochte meeteigenschappen van de vragenlijsten worden geïnventariseerd.

Lees meer

ICF core-set

Lopend onderzoek

In deze review is er systematisch onderzoek gedaan naar studies waarbij wordt gezocht naar de impact van een visuele beperking op het leven van volwassenen die deze zintuiglijke beperking hebben. Het doel van deze review is om de onderwerpen die worden gevonden te linken aan de International Classification of Functioning, Disability & Health, als opzet voor het ontwikkelen van een core-set voor visuele beperkingen.

Lees meer

Visus-specifieke kwaliteit van leven

In deze review is er systematisch onderzoek gedaan naar studies waarin vragenlijsten zijn ontwikkeld. Het ging specifiek om vragenlijsten die visus-gerelateerde kwaliteit van leven beogen te meten bij volwassenen met een visuele beperking. Het doel van deze review was om de meeteigenschappen van de vragenlijsten kritisch te beoordelen.

Publicatie